Yeminli tercüme, yasal onaylı tercüme: Adalet Bakanlığı’na bağlı, noterler tarafından resmi evrakları tercüme etmek üzere görevlendirilmiş bir yeminli tercüman tarafından imza ve kaşe altına alınmış evraklara denir. Bu çeviriler, evraklar yetkili makamlar tarafından resmi belge evrakları olarak kabul edilir.
Bir tercümenin yeminli olup olmadığını nasıl anlayacağımız hakkında dikkat etmemiz gereken noktalar bulunmaktadır. Yeminli tercümesi yapılan evraklarda ne tür kaşelerin, hangi ibarelerin bulunması gerektiği önemlidir. Bu evrakların sol üst köşesinde, yeminli tercümanın bağlı bulunduğu yeminli tercüme bürosunun isminin ve irtibat bilgileri bulunması zorunludur. Sağ üst köşede ‘Translation’ diye bir ibare bulunmalı. Evrakın alt kısmında evrakı tercüme eden yeminli tercümanın kaynak dilden hedef dile yani ‘Türkçe dilinden İngilizce diline’ aslına yada fotokopisine uygun olarak çevrildiğine dair ibare bulunması gerekmektedir. Tercüme yapılan bu evrakların, tercümanın ıslak imza ve kaşesini taşıması zorunludur.
Bir dildeki metnin anlamını, hedef dildeki metne aynı mesajı taşıyacak şekilde aktarılmasına çeviri işlemi denir. Noterin, çevirmeyi yapan kişinin o dili doğru olarak bildiğine diploması ile diğer belgelerini görerek hiçbir şüphe kalmayacak şekilde kanaat getirmesi gerekir. Noter, tercümana hukuk kanunları çerçevesince bir yemin zaptı tutar. Adı, soyadı, doğum tarihi, iş ve ev adresi, tahsil derecesi, hangi dil veya dilleri bildiği belirtilmektedir. Yemin zaptının altı, noter ve tercüman tarafından imzalanır. Yeminli tercümanların yemin tutanakları noterlik dairesinde özel bir dosyada saklanır. Noter, dosyasında yemin tutanağı bulunmayan tercümana çeviri yaptırmaz. Dil bildiğinizi gösteren lisans diploması, dil okulu belgesi yada sertifikası yada o dili bildiğinizi gösterecek bir belge ile herhangi bir notere müracaat ettiğinizde, belgelerin gerçekliğinin kontrol edilerek sizden sabıka kaydı ve ikametgah belgesi ile müracaat etmeniz istenecektir. Tercüman yemin zaptını okutup altına imza attırılaaktır. Bu şekilde noter huzurunda yemin ederek yeminli tercüman olmuş sayılıyorsunuz. Belgelerim tamamının eksiksiz olması önemlidir. Bu durumda bile noterin sizi yeminli tercüman yapmama yetkisi vardır.Bu durum tamamen noterlerin insiyatifine bağlıdır.
Eğer yeminli tercüman olmak istiyorsanız öncelikle aşağıdaki şartları karşılıyor olmanız gerekir:
Türkiye şartlarında, yeminli mütercim tercüman olabilmek için; mütercim tercümanlık fakültelerinden mezun olmak, yada bir lisans mezunu eğitim fakülteleri, Fransızca, İngilizce, İspanyolca vb… bölümlerden mezun olanlar başvuru yapabilir. Şuan aranan tek şart Türkiye Yasaları’nca o dili bildiğini ispat eden resmi bir belge olmasıdır. Bu lisans diploması, dil okulu belgesi, TOEFL, KPDS gibi belgeleri noterler kabul etmektedir ve yeterli olarak görmektedir. İstenilen evraklarla birlikte notere başvurarak bu sürece dahil oluruz. Fakat bütün evraklarımız kabul gördüğü halde noter bizi yeminli tercüman olarak kabul etmeyebilir.Kendisine bağlı olarak çalıştırmayabilir. Bu durum tamamen notere bağlı bir karardır. Noter eğer sizi yeminli tercüman olarak kabul ederse, size yemin zaptı çıkartır. Bu yemin zaptın çıkartma şartı şunlardır:
Daha sonra noter huzurunda yemin metnini ayakta okursunuz ve yemin tutanağına imza atarsınız. Böylece yeminli tercüman olmuş olursunuz. Yeminli tercüman değilseniz eğer yaptığınız çevirilerin hiçbir resmi değeri yoktur. Yeminli tercüman ıslak imza ve kaşesiyle bağlı bulunduğunuz notere gönderip noter onayladığı zaman belgeniz resmi bir evrak olma geçerliliğini kazanmaktadır. Türkiye şartlarında ve yasalarına göre dil okulları mezunu yada tercümanlık okullarından mezun olanların yaptığı çevirilerin resmi belge olma özelliği yoktur. Yeminli tercüman olan kişilerin çevirileri noter tarafından tastiklendiği için resmi evrak değeri kazanmaktadır. Aradaki fark budur. Belgenize resmi bir geçerlilik kazandırmak istiyorsanız o belgenizi yeminli tercümana çeviri yaptırmalısınız.
